Każdy zakład pracy wytwarza hałas o różnym natężeniu. Jego wielkość nie powinna przekraczać dopuszczalnych norm, ponieważ wiązać się to może z wieloma problemami dla przedsiębiorstwa. Z jednej strony będzie to szkodliwe dla pracowników. Z drugiej narazi zakład na rozmaite sankcje, związane z nieprzestrzeganiem obowiązujących przepisów prawnych. Każdy przedsiębiorca musi więc zadbać o to, aby w jego firmie przeprowadzili pomiary hałasu.
Hałas – definicja
Zanim dowiemy się więcej o tym, dlaczego i kiedy należy przeprowadzić pomiary hałasu, warto zwrócić uwagę na samą definicję „hałasu”. Jest to dźwięk generowany w wyniku działalności człowieka, który uważa się za szkodliwy czynnik fizyczny, podlegający weryfikacji. Ustawa Prawo ochrony środowiska informuje o tym, że hałas to częstotliwości od 16 do 16 tysięcy Hz, odczuwalny jako zbyt głośny dla człowieka. Wartości te pozwalają więc wskazać, kiedy jest szkodliwy dla człowieka. Traktują go jako zanieczyszczenie. W związku z czym wszelkie nieprawidłowości związane z jego emisją, podlegać będą sankcjom – tak jak w przypadku emisji innych zanieczyszczeń, szkodliwych dla środowiska naturalnego.
Kiedy należy wykonać pomiar emitowanego hałasu?
Przeprowadzanie stosownych procedur to obowiązek każdego pracodawcy, który musi zadbać o odpowiednie warunki pracy osób zatrudnionych w firmie. Pomiar czynników szkodliwych, w tym hałasu, należy wykonać więc w okresie do 30 dni od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej.
To nie koniec. Hałas należy do czynników szkodliwych w zakładzie pracy i w związku z tym czynności takie należy przeprowadzać regularnie. O tym, jak często należy to robić, decyduje jego najwyższe dopuszczalne natężenie, jakie miało miejsce podczas poprzedniego badania. W sytuacji, gdy poziom hałasu stanowi od 0,2 do 0,5 jego wartości, następny pomiar należy wykonać za dwa lata. Natomiast, gdy przekraczało 0,5 jego wartości – badanie należy przeprowadzić za rok.
Kto może przeprowadzać pomiary hałasu?
Może on zostać wykonany wyłącznie przez akredytowane laboratorium badawcze, które dysponuje odpowiednim doświadczeniem, a także niezbędnym do przeprowadzania badań oprzyrządowaniem. Tylko tacy specjaliści będą w stanie przeprowadzić całą procedurę za pomocą odpowiednich metod, jak również zmierzyć poziom hałasu w zakładach przemysłowych, maszyn i urządzeń, a także generowany przez drogi, linie kolejowe i tramwajowe, przy jednoczesnym zachowaniu wszelkich niezbędnych standardów akustycznych.
W ten sposób pomiary można będzie uznać za wiarygodne, ich wyniki zaś wykorzystać do poprawy warunków pracy zatrudnionych i zmniejszenia emisji hałasu, jaka ma miejsce w danym przedsiębiorstwie.
Jak przeprowadza się pomiar hałasu?
Laboratorium badawcze, dokonujące weryfikacji poziomów hałasu, może skorzystać z jednej z trzech strategii pomiarowych. Określają je przez obowiązujące w naszym kraju normy prawne. Jakie to strategie?
a. Pomiar hałasu z podziałem na czynności
Jest to metoda stosowana bardzo powszechnie, szczególnie w tych zakładach pracy, w których pracownik, wykonuje swoje zadania w jednym lub wielu etapach i w każdym z nich ma do czynienia z różnym poziomem hałasu. Zwykle dotyczy prostych czynności i tam, gdzie liczba prowadzonych działań nie jest duża. Czynność pomiarowa w tej strategii sprowadza się do wykorzystania metody próbkowania. Dzięki niej można nie tylko dowiedzieć się, czy poziom generowanego hałasu jest szkodliwy, ale również jak długo pracownicy są narażeni na jego działanie podczas wykonywania poszczególnych czynności.
b. Pomiar stanowiskowy
Polega na mierzeniu poziomu hałasu dla jednorodnej grupy pracowników, a więc takiej, która pracuje na tych samych stanowiskach pracy. Do sprawdzenia wybiera się reprezentatywne punkty – badanie trwa kilka godzin i pozwala bardzo precyzyjnie określić poziom emitowanego hałasu. Strategię tą stosują przede wszystkim tam, gdzie pracownicy nie mają przydzielonych stałych zadań. Etap ich realizacji zaś jest bardzo zróżnicowany.
c. Pomiar całodniowy
W przypadku bardzo dużej liczby wykonywanych czynności albo złożoności prac, realizowanych przez pracowników, konieczne jest przeprowadzenie pomiaru całodniowego, który wykonuje się na grupie pracowników. Przeprowadzany jest w trzech sesjach analitycznych i sprawdza się tam, gdzie pracownik narażony jest na hałas, płynący z różnych źródeł. To doskonała strategia do wykonywania stosownych obliczeń również w przypadku pracowników mobilnych albo ruchomych stanowisk pracy.
Warto dodać, że specjaliści dokonujący czynności weryfikacyjnych, zwracają uwagę na wiele elementów, które mogłyby wpłynąć negatywnie na uzyskane wyniki. Na przykład, sprawdzą, czy okna i drzwi są szczelnie zamknięte albo czy mikrofon jest w prawidłowym położeniu. W ten sposób każdy przedsiębiorca, zlecający sprawdzenie poziomu hałasów, może mieć pewność co do prawidłowości oraz użyteczności przeprowadzonych badań.
Pomiary hałasu – najważniejsze korzyści
- Dostosowanie poziomu emitowanego w zakładzie hałasu do aktualnie obowiązujących norm prawnych.
- Brak ryzyka otrzymania kary, w związku z nieprzestrzeganiem przepisów prawnych, związanych z natężeniem emitowanego hałasu.
- Dbałość o środowisko oraz dobro pracowników, a tym samym stworzenie dla nich komfortowych warunków pracy.
- Komfort pracowników doprowadzi do lepszych wyników, uzyskiwanych podczas codziennych działań, a tym samym – pozwoli zwiększyć przychody.
- Wszystkie czynności wykonują przez laboratorium, które zapewnia ich najwyższą precyzję oraz użyteczność. (wykonują zgodnie z normą PN-EN ISO 9612:2009 oraz za pomocą jednej z trzech dopuszczalnych metod).
- Możliwość dokonania dokładnej analizy problemu na podstawie uzyskanych wyników i szybkiego wyeliminowania nadmiernego hałasu.
Pomiary hałasu – tylko z akredytowanym laboratorium badawczym
Wykonywanie wszelkiego rodzaju działań pomiarowych, powinno odbywać się przy wykorzystaniu odpowiednich narzędzi oraz przez wykwalifikowanych specjalistów. W innym wypadku pomiary hałasu nie będą wiarygodne, co może przyczynić się do potencjalnych problemów przedsiębiorstwa – zarówno związanych z nieprzestrzeganiem przepisów prawnych, jak i nieodpowiednimi warunkami pracy.