Decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych

---

Co to jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach?

Wiele z inwestycji, które planujemy zrealizować wiążą się z koniecznością uzyskania Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DUŚ), w języku potocznym nierzadko określanej mianem decyzji środowiskowej. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach określa warunki dla realizacji danego przedsięwzięcia i określa m.in.:

• warunki realizacji inwestycji (np. rodzaj, miejsce),
• warunki wykorzystania terenu w odniesieniu do etapu realizacji jak i dalszego użytkowania,
• ​wymogi w zakresie ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia podczas realizacji i eksploatacji
• wymogi w zakresie ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w dokumentacji wymaganej do legalnej realizacji (np. w projekcie budowlanym), i in.

Wydanie decyzji środowiskowej jest niezbędne w przypadkach wielu inwestycji, które ingerują w środowisko naturalne. Kontakt

Kiedy jest wymagana DUŚ?

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wymagana jest dla przedsięwzięć ujętych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dane rozporządzenie określa wykaz przedsięwzięć z ich podziałem na:

• Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko – dla danych przedsięwzięć do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się fakultatywnie Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia oraz obligatoryjnie raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
• Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – dla danych przedsięwzięć do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się kartę informacyjna przedsięwzięcia, raport może być wymagany ale nie musi w zależności od postanowienia wydanego przez urząd. Czym jest karta informacyjna przedsięwzięcia można przeczytać tu: Karta informacyjna przedsięwzięcia

Należy jednak podkreślić, że uzyskanie decyzji środowiskowej często nie wystarcza do rozpoczęcia realizacji przedsięwzięcia. DoUŚ często jest dokumentem, który należy otrzymać przed kolejnymi krokami administracyjnymi. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach otrzymywana jest przed uzyskaniem m.in.:

• Decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz o decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych,
• Decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
• Koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla; koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż; koncesji na podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji; koncesji na podziemne składowanie odpadów oraz koncesji na podziemne składowanie dwutlenku węgla,
• Decyzji określającej szczegółowe warunki wydobywania kopaliny,
• Pozwolenia wodnoprawego na regulację wód, pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych oraz pozwolenia wodnoprawnego na wydobywanie z wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów,
• Decyzji o zatwierdzeniu projektu scalania lub wymiany gruntów,
• Decyzji o zmianie lasu na użytek rolny,
• Decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej,
• Decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej,

Wszystkie decyzje przed którymi powinno się uzyskać decyzję środowiskową opisane zostały w ar. 72 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. To że decyzję środowiskową należy uzyskać przed tymi wszystkimi dokumentami powyżej nie oznacza, że DUŚ jest zawsze wymagana gdy tylko potrzebujemy któregoś z nich. Ustawodawca chciał jedynie wskazać jaka powinna być kolejność postępowania. Możliwe jest np., że będziemy potrzebowali pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego, jednak nie będziemy potrzebowali do tego decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, jeżeli ta budowa nie mieści się w katalogu przedsięwzięć wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów. Takie wskazanie kolejności uzyskiwania decyzji przez legislatora jest w gruncie rzeczy korzystne dla inwestora ponieważ do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wystarcza zazwyczaj projekt koncepcyjny. Określanie uwarunkowań środowiskowych po wydaniu decyzji pozwolenie na budowę znacznie komplikowałoby sprawę. W ramach procedury wydawania decyzji przygotowywany jest stosowny raport o oddziaływaniu planowanej inwestycji na środowisko lub KIP. Kontakt

Kto wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach?

Art. 75 ww. ustawy reguluje kto jest właściwym organem do wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach:

1. regionalny dyrektor ochrony środowiska - w przypadkach:
   • w których może zaistnieć znaczne oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko:
     • – dróg,
     • – linii kolejowych,
     • – napowietrznych linii elektroenergetycznych,
     • – instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu,
     • – sztucznych zbiorników wodnych,
     • – obiektów jądrowych,
     • – składowisk odpadów promieniotwórczych,
   • przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych,
   • przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich,
   • zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny,
   • przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego,
   • inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi,
   • przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych;
   • przedsięwzięć polegających na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin lub na wydobywaniu kopalin ze złóż, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, prowadzonych na podstawie koncesji,
   • napowietrznych linii elektroenergetycznych lub stacji elektroenergetycznych będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko albo przedsięwzięciami mogącymi potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wymienionymi w załączniku do ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych,
   • przedsięwzięć, o których mowa w pkt 4, dla których wnioskodawcą jest jednostka samorządu terytorialnego, dla której organem wykonawczym jest organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, lub podmiot od niej zależny w rozumieniu art. 24m ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994, 1000, 1349 i 1432),
   • przedsięwzięć dla których wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna Lasów Państwowych,
   • inwestycji towarzyszącej, o której mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących,
   • przedsięwzięć, w odniesieniu do których wniósł sprzeciw, o którym mowa w art. 72 ust. 10,
   • przedsięwzięć polegających na zmianie lub rozbudowie przedsięwzięć, dla których do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy był regionalny dyrektor ochrony środowiska,
   • elektrowni wiatrowych, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz. U. poz. 961 oraz z 2018 r. poz. 1276);
2. starosta - w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów;
3. dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych - w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny;
4. wójt, burmistrz, prezydent miasta - w przypadku pozostałych przedsięwzięć.

Kontakt

Inwestycje wymagające uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Przed przystąpieniem do realizacji naszej inwestycji warto najpierw zorientować się, czy konieczność uzyskania decyzji środowiskowej w tym obligatoryjna ocena oddziaływania na środowisko dotyczy również i nas. Pierwszym krokiem w celu stwierdzenia, czy nasza inwestycja będzie wymagała uzyskania decyzji środowiskowej jest zapoznanie się z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko Rozporządzenie to określa, czy przedsięwzięcie kwalifikuje się do zawsze (grupa I), czy potencjalnie (grupa II) znacząco oddziałujących na środowisko. Ponadto określa również przypadki, wskazujące m.in. czy planowane zmiany dokonywane w obiektach już istniejących będą podstawą do kwalifikacji jako przedsięwzięcia mogące oddziaływać na środowisko. Oznacza to, że uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach może być wymagane nie tylko dla inwestycji nowo realizowanych, ale również dla istniejących, które w obliczu planowanych zmian będą kwalifikować się jako oddziałujące na środowisko. Kwalifikacja przedsięwzięcia w wielu przypadkach odbywa się poprzez stwierdzenie, czy dane przedsięwzięcie będzie mieściło się w określonych progach. Dla przykładu, przy zabudowie mieszkaniowej jest to powierzchnia zabudowy większa lub równa 4 ha (na terenach objętych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, poza obszarami objętymi formami ochrony przyrody). Planowany do realizacji budynek mieszkalny o powierzchni większej bądź równej niż wskazana wartość progowa będzie zatem wymagał uzyskania decyzji środowiskowej, a ponieważ jest to przedsięwzięcie z grupy II (tj. mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko), inwestor do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach załącza kartę informacyjną przedsięwzięcia. Wskazane w rozporządzeniu wartości progowe powierzchni zabudowy najczęściej określane są w korelacji z formami ochrony przyrody. Dobrze jest zorientować się, czy nasza inwestycja znajduje się na takim obszarze. Pomocny w tym celu może być serwis mapowy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/), pokazujący w przejrzysty sposób lokalizację wybranego przez nas miejsca na tle obszarów chronionych. Podczas kwalifikacji brane jest pod uwagę również prawo ochrony środowiska i zapisy w nim zawarte.

Odwołanie od decyzji środowiskowej

Zdarza się, że magistrat odmawia wydania decyzji środowiskowej. Dzieje się tak w kilku określonych sytuacjach:

• w chwili, gdy umiejscowienie planowanej działalności koliduje z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
• w wyniku negatywnego zaopiniowania przez współpracujące organy;
• w momencie, gdy po oszacowaniu oddziaływania danego zakładu na najbliższe otoczenie dowiedziono, że jego realizacja powinna odbyć się w innym wariancie, niż w tych, które zostały przedstawione przez wnioskodawcę, a sam zainteresowany nie wyraża zgody na taką zmianę;
• kiedy ocena oddziaływania inwestycji na środowisko wyraźnie wskazuje, że może ona kolidować z ochroną przyrody i okolicznych terenów, uwzględnioną w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza,
• kiedy oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko, biorąc pod uwagę sąsiadujące tereny naturalne może negatywnie wpływać na realizację założeń programu Natura 2000.

Co znamienne – decyzje odmowne wydawane przez magistrat nie mogą być tylko i wyłącznie efektem sprzeciwu lokalnej społeczności. Znajduje to swoje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 20 lipca 2016 roku stwierdził, że w przypadku negatywnego nastawienia społeczeństwa lokalnego organ prowadzący postępowanie powinien dowieść, że społeczność kieruje się obiektywnymi przesłankami, opartymi np. na udokumentowanym negatywnym oddziaływaniu przedsięwzięcia. W przypadku zgłoszonych skarg i uwag ze strony społeczeństwa podmiot decyzyjny może zaproponować inny wariant realizacji projektu. W przypadku braku porozumienia, decyzja ze strony organu prowadzącego postępowanie może również być odmowna. Jest to jedna z sytuacji, kiedy wnioskodawcy przysługuje tryb odwoławczy. Samo odwołanie nie wymaga specjalnej postaci. Może być w formie pisemnego podania. Należy je natomiast złożyć za pośrednictwem organu, który odmówił wydania DUŚ. Na złożenie odwołania inwestor ma 14 dni od momentu otrzymania decyzji. Co więcej – odwołać się mogą też inne zainteresowane strony (lokalna społeczność, organizacje pozarządowe itp.). Efektem skorzystania z tego trybu może być uchylenie lub zmiana decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Poniżej przedstawiono opracowany w oparciu o rozporządzenie, uproszczony wykaz wybranych przypadków (z podziałem na branże), w których uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane (wykaz ten nie uwzględnia rozróżnienia na inwestycje mogące potencjalnie lub zawsze znacząco oddziaływać na środowisko) ZOBACZ TABELE ⇒