Drzewa są ważnym elementem krajobrazu. Nauka o drzewach to dendrologia (z greckiego dendron – drzewo, logos – nauka). Specjalista (drzewoznawca, czyli dendrolog), zajmuje się drzewami oraz krzewami rosnącymi zazwyczaj w miejscach publicznych, ogrodach przypałacowych, zabytkowych zieleńcach. Wie niemal wszystko o ich morfologii, anatomii, genetyce, występowaniu poszczególnych przedstawicieli świata dendroflory. Powinien on również mieć wiedzę umożliwiającą mu introdukcję obcych gatunków w różnych częściach świata.
Codzienne obowiązki dendrologa
Dendrolog jest potrzebny, gdy należy sprawdzić, w jakiej kondycji są szczególnie cenne okazy drzew, w przypadku gdy istnieją podejrzenia, że niektóre okazy mogą zagrażać mieniu lub wycinka drzew jest nie do uniknięcia w celu zrealizowania inwestyci. Weryfikuje on stan pomników przyrody, które były w stanie przetrwać wieki oraz okazów rosnących na terenach wpisanych do rejestru zabytków. Opinia o zdrowiu, w jakim znajdują się okazy stanowi załącznik do wniosków o dofinansowanie prac związanych z pielęgnacją wiekowych drzew.
Specjalista jest w stanie określić, jakie działania należy podjąć, aby móc poprawić stan rośliny i odpowiednio ją zabezpieczyć. Niestety nie zawsze możliwe jest opracowywanie planu zabiegów pielęgnacyjnych. W niektórych przypadkach dendrolog zmuszony jest stwierdzić konieczność usunięcia drzewa
Drzewoznawca zajmuje się regularnym badaniem drzew w przestrzeni miejskiej – na skwerach lub w parkach, przy ulicach i na skrzyżowaniach. Jego zadaniem jest stwierdzenie bądź wykluczenie występowania ryzyka zagrożenia bezpieczeństwa wynikającego z obecnego zadrzewienia. Z drugiej strony nie można z niego zrezygnować – drzewa pełnią funkcję ozdobną, dają cień w okresie letnim. Ponadto dendrolog wspiera firmy ubezpieczeniowe – jest w stanie pomóc w postępowaniach, które dotyczą zniszczenia mienia lub likwidacji szkód budowlanych.
Ekspertyza dendrologiczna
We wszystkich wymienionych przypadkach niezbędny jest operat dendrologiczny, czyli ekspertyza dendrologiczna. Bardzo często przeprowadzana jest na potrzeby realizacji np. nowego budynku lub rewitalizacji parku. Wówczas inwestor może zapoznać się z wytycznymi, co do sposobu prowadzenia prac w obrębie korzeni, pnia, korony.
Ważnym elementem diagnostyki stanu drzewa są metody wizualne (VTA) pozwalające sprawdzić kondycję korony drzewa i pnia. Celem takiego badania jest analiza statyki rośliny i ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia dla ludzi i mienia powodowanego przez zaburzenia statyki drzew. Opracowania dotyczące zieleni wysokiej określają nie tylko stan rośliny – dzięki pomocy ekspertów można poznać wiek drzewa. Ekspertyzy dendrologiczne uwzględniają również:
- ocenę tendencji przyrostowych drzew,
- obecność patogenów (owadów, grzybów) zamieszkujących na/i w drzewie,
- badanie laboratoryjne składu i skażenia gleby.
Bez względu na zewnętrzne symptomy bardzo często niezbędne jest sprawdzenie, w jakim stanie jest wnętrze rośliny. Dzieje się tak, gdy zapada decyzja o wycince. Badanie wnętrza drzewa przeprowadza się metodą inwazyjną bądź bezinwazyjną, a w realizacji tego zadania jest w stanie pomóc tomograf akustyczny.
Dendrolog i chiropterolog – specjaliści na wagę złota
Planując wycinkę drzew, ważne jest nie tylko wsparcie ze strony dendrologa. W związku z tym, że nie można wykluczyć obecności potencjalnych siedlisk nietoperzy wewnątrz pni potrzebny jest również innych specjalista – chiropterolog. Badacz nietoperzy powinien sprawdzić, czy w drzewie ukrywają się latające ssaki. Należy wiedzieć, że są to chronione zwierzęta, które docierają do miejsc trudno dostępnych dla innych gatunków. Można je przeoczyć w trakcie wycinki, która stanowi zagrożenie dla ich życia.
Przed wycinką drzew nie trzeba szukać dendrologa i chiropterologa w dwóch różnych firmach. W Prohabitat pracują specjaliści, którzy dysponują wiedzą i doświadczeniem niezbędnym do tego, aby móc wykonać ekspertyzę zarówno chiropterologiczną, jak i dendrologiczną.
Podsumowując – wykwalifikowany dendrolog to specjalista, bez którego nie może obyć się wycinka drzew. To dzięki niemu stare wiekowe pomniki przyrody mają szansę przetrwać kolejne dziesięciolecia.