Chiroptera to łacińska nazwa na rękoskrzydłe, czyli nietoperze. Według systematyki biologicznej należą one do rzędu ssaków łożyskowych. Są zdolne do aktywnego lotu. Prowadzą nocny tryb życia, a odpoczywają, zwisając głową w dół. Z kolei chiropterologia to nauka zajmująca się nietoperzami. Co ważne, nie posługuje się ona tymi samymi narzędziami badawczymi, co teriologia (dział zoologii zajmujący się ssakami).
Osoba specjalizująca się w chiropterologii (czyli chiropterolog) posługuje się sieciami służącymi do odławiania nietoperzy. Narzędziem jego pracy są również detektory ultradźwięków. Do znakowania zwierząt używa metalowych obrączek. Metodyka działania jest zatem podobna do tej, z jaką mają do czynienia ornitolodzy.
Praca chiropterologa – codzienne obowiązki
Nietoperze występują niemal na całym świecie, zasiedlając zróżnicowane nisze ekologiczne. W Polsce zidentyfikowano 25 gatunków nietoperzy. Wszystkie są prawnie chronione. Nietoperze to jedyne ssaki, które są zdolne do aktywnego lotu. Ich cechą charakterystyczną jest długowieczność. Niestety największym zagrożeniem dla nietoperzy jest człowiek. Dlatego, aby nie dopuścić do ich wyginięcia, warto poznać ich zwyczaje.
Wędrowne gatunki nietoperzy od sierpnia do listopada przelatują ze swoich letnich schronisk do miejsc, w których zapadają w sen zimowy. To okres, w którym chiropterolog ma ręce pełne pracy. W tym czasie nietoperze znajdowane są w miejscach, w których narażone są na niebezpieczeństwo. Stają się celem ataków ptaków, kotów. Ponadto padają ofiarą (celowego lub nieumyślnego) działania ludzi, którzy często nie wiedzą, że chronionych nietoperzy nie wolno niepokoić, okaleczać, zabijać, czy płoszyć. Niedozwolone jest też niszczenie siedlisk oraz utrudnianie dostępu do schronień, a także miejsc rozrodu i wychowu młodych. Dlatego znajdując nocka rudego lub mroczka posrebrzanego, warto skontaktować się z chiropterologiem. Specjalista bezpiecznie przesiedli nietoperza do naturalnego miejsca bytowania.
Ekspertyzy chiropterologiczne
Szacuje się, że nawet 98 proc. budynków jest zasiedlonych przez nietoperze. Mają one niewielkie rozmiary, dzięki czemu mogą ukryć się w miejscach niedostępnych dla innych gatunków. Znajdowane są w ciasnych szczelinach i otworach, do których nie wędrują szczury czy myszy. Aby pomóc nietoperzom i zwiększyć ich szansę na przeżycie, warto skorzystać z usług specjalisty-chiropterologa. Należy, jednak podkreślić, że aby ekspertyza chiropterologiczna miała sens, trzeba ją przeprowadzić przed rozpoczęciem prac związanych z modernizacją, renowacją obiektów, czy ich termoizolacją.
Eksperci dysponują bogatą wiedzą na temat zwyczajów nietoperzy, mając solidne przygotowanie praktyczne i odpowiedni sprzęt (w tym np. detektory ultradźwięków i specjalne kamery). Dzięki ekspertyzie da się odpowiedzieć na pytanie, czy remont lub budowa jest możliwa i czy ewentualnie należy podjąć jakieś działania prewencyjne.
Zadaniem chiropterologa jest również wdrożenie działań minimalizujących negatywny wpływ planowanego przedsięwzięcia na latające ssaki. Ekspert jest w stanie zaproponować alternatywne rozwiązania, które sprawią, że inwestor nie będzie musiał rezygnować z inicjatywy, a nietoperze będą miały szansę przeżyć. Możliwe jest to m.in. poprzez wskazanie miejsc bytowania nietoperzy, czy wybranie odpowiednich rozwiązań budowlanych. Opinia chiropterologa jest niekiedy potrzebna również podczas wycinki drzew.
Dlaczego warto zadbać o nietoperze?
Korzystanie z usług chiropterologa naprawdę się opłaca, gwarantując przestrzeganie zasad ochrony tych zwierząt. Aby móc zadbać o los nietoperzy, warto zwrócić się z prośbą o przeprowadzenie ekspertyzy chiropterologicznej. Wykwalifikowany specjalista rozpozna gatunki, a także ma niezbędną wiedzę i doświadczenie w realizacji w tego rodzaju zleceń. Fachowców można znaleźć m.in. w firmie Prohabitat.
Podsumowując – dobry chiropterolog jest na wagę złota, szczególnie w trakcie przelotów ssaków do miejsc zasypiania w sen zimowy. Specjalista stoi na straży obowiązującego prawa i dobra zwierząt, ale również potrzeb inwestycyjnych, które nierzadko również są korzystne dla środowiska.